Lý do Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục bị khởi tố

Ngày 4/4, Nguyễn Thị Thái Hằng (tức Hằng Du Mục, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt – CER) và Phạm Quang Linh (tức Quang Linh Vlogs, thành viên HĐQT) bị Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C01) khởi tố, bắt tạm giam về tội Lừa dối người dùng và Sản xuất hàng kém chất lượng là thực phẩm, theo khoản 2 Điều 198 (phạt tiền 100-500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm) và điều 193 Bộ luật Hình sự. Đây là hai tên tuổi nức tiếng trên mạng xã hội và thường livestream bán hàng đạt doanh thu lớn.C01 xác định thực phẩm bổ sung Kera Super Greens Gummies (kẹo rau củ Kera) là “hàng giả”, do CER công bố, khởi đầu đưa ra thị trường vào cuối năm 2024, đã bán ít nhất hơn 135.

300 hộp. Kẹo do Công ty Cổ phần ASIA LIFE tại Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk, cung cấp theo đặt hàng của CER.Kẹo được Hằng Du Mục, Quang Linh Vlog khi livestream bán hàng đã lăng xê “có thể thay cho rau xanh trong bữa ăn”.

Thực tế chất lượng kiểm định kém xa so với PR.”Hành vi của các bị can đã gây bức xúc dư luận, tác động nghiêm trọng đến lợi quyền người tiêu dùng”, theo thông báo của cơ quan dò hỏi.”Về bản chất, đây là hành vi gian dối trong hoạt động mua bán hàng hóa hoặc sản xuất nhà sản xuất nhằm hưởng lợi không chính đáng.

Chủ thể thường là người bán hàng, sản xuất dịch vụ trực tiếp cho các bạn”, trạng sư Nguyễn Đức Thịnh, Công ty Luật TNHH Fanci, phân tách.Theo ông Thịnh, sai phạm của Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục là “quảng cáo sai sự thật về sản phẩm” làm các bạn tưởng trị giá nhận được nhiều hơn thực tiễn. Bất kỳ hành vi nào làm kết quả giao dịch bất lợi cho khách so với thỏa thuận đều bị coi là gian dối.

Hậu quả trực tiếp của hành vi này là người phạm tội thu được tiền không chính đáng, còn quý khách bị thiệt hại tương ứng. Phạm Quang Linh (tức Quang Linh Vlogs) khi bị bắt. Ảnh: Bộ Công an Khi nào lừa dối người dùng sẽ bị xử lý hình sự?

Gần đây nhiều vụ lừa dối người mua đã bị lột trần. Điển hình như vụ án ông Lê Thanh Thản, chủ toạ tập đoàn Mường Thanh, bị điều tra về tội Lừa dối người mua. Ông bị kết tội từ tháng 3/2011 đã chỉ đạo cấp dưới quảng bá, “đưa thông tin gian dối về tính pháp lý của công trình để bán những căn hộ vun đắp trái luật pháp”.

Việc này nhằm mục đích để người dùng tin tưởng ký hợp đồng mua bán căn hộ, nộp tiền theo tiến độ thi công.Thẩm phán Trương Việt Toàn, nguyên Phó Chánh tòa hình sự TAND TP Hà Nội, cho hay hành vi của lừa dối người mua được luật pháp định nghĩa là “cân đo đong đếm, tính gian hàng hóa hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác” để trục lợi bất chính. Trong vụ án này, Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục có thể bị xác định đã dùng mánh lới gian dối khác.

Việc khởi tố ko căn cứ sự nổi tiếng, sức ảnh hưởng của họ.”Nghĩa là hàm lượng chất xơ trong kẹo Kera nhóm này bán là sai, ko đủ và đúng như các gì họ đã công bố và quảng bá. Quảng cáo bị thổi phồng nên khiến cho người tiêu dùng hiểu lầm”, ông Toàn phân tích.

Thế nhưng không hề mọi hành vi “thổi phồng” công dụng đều bị truy cứu phận sự hình sự ngay. Luật sư Thịnh cho hay yếu tố cấu thành tội Lừa dối khách hàng là người vi phạm đã bị phạt vi phạm hành chính mà còn vi phạm hoặc thu lợi bất chính từ 5 triệu đồng trở lên. Người lần đầu vi phạm và số tiền thu lợi dưới 5 triệu đồng sẽ chỉ bị phạt vi phạm hành chính theo khoản 5 điều 1 Nghị Định 24/2025/NĐ-CP.

Mặt khác, tội này đòi hỏi lỗi cố ý, tức là người bán phải biết rõ mình đang ăn gian, lừa dối người mua. Ví dụ, biết sản phẩm là giả hoặc kém chất lượng nhưng vẫn quảng bá “nâng lên mây” để thu lợi từ sự gian dối đó.”Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs là chủ công ty của loại kẹo này vừa là người trực tiếp livestream bán hàng nên tất nhiên biết rõ chất lượng hơn ai hết”, luật sư nêu quan điểm.

Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục trong chiêu một phiên livestream bán hàng. Ảnh: Cắt từ video Thực tế, bị can Linh và Hằng từng bị phạt hành chính 70 triệu đồng do có hành vi PR ko đúng, gây nhầm lẫn về chất lượng sản phẩm và yêu cầu cải chính thông tin với hành vi vi phạm.Tại cơ quan dò la, Linh và Hằng thừa nhận hành vi lừa dối quý khách để họ tin tưởng, mua sản phẩm “không có những thành phần như công bố”.

Hằng Du Mục còn cho rằng bản thân có bổn phận rất lớn trong việc truyền bá sai sự thật và nếu nghiêm khắc kiểm tra thật kỹ thì đã không vướng lao lý.”Việc Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục bị khởi tố theo khoản 2 Điều 198 (phạt tiền 100-500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm) cho thấy cơ quan dò la thẩm định hành vi ở mức nghiêm trọng hơn thường nhật, không chỉ giới hạn ở cquận “cân đo”, hàm lượng đơn giản”, trạng sư Thịnh nói.Phân biệt quảng bá quá sự thực và lừa dối người muaTrong cuộc sống thường nhật, bạn có thể dễ dàng gặp cảnh huống người bán nói quá về chất lượng sản phẩm hoặc nói ko đúng gây hiểu nhầm.

Nhưng tại sao ít trường hợp bị xử lý hình sự hay thậm chí là phạt hành chính?Thẩm phán Trương Việt Toàn cho rằng quảng cáo sai và lừa dối quý khách là hai phạm trù khác nhau, dù có nhiều điểm giống nhau. Quảng cáo sai nghĩa là cường điệu công dụng của sản phẩm nào đó song chưa trục lợi, bởi thế ko bị xử lý hình sự.

Luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch Công ty Luật TAT Law firm, cho biết thêm “truyền bá sai sự thật về thực phẩm chức năng” là hành vi vi phi pháp luật, căn cứ điều 8 Luật Quảng cáo. Khác với Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs, người vi phạm thường chẳng phải nhà cung cấp hay phân thị trấni mà là cá nhân tham dự đăng tải, san sớt. Hiện nay, số này thường là những người có tác động trên mạng phường hội (KOLs, Influencers) nhận hiệp đồng để quảng bá nội dung sai lệch.

Qua vụ án của Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục, luật sư thấy mạng thị trấn hội ko còn là “vùng trũng pháp lý”. Trái lại, đây là môi trường có độ rủi ro cao nếu thiếu kiểm soát. Không chỉ cá nhân mà cả đơn vị, nhãn hiệu đều phải cẩn trọng lúc khai thác mạng phố hội để quảng cáo sản phẩm hoặc xây dựng nhãn hàng.

“Bởi thế, trách nhiệm pháp lý trong phát ngôn, đặc biệt lúc gắn với sản phẩm tác động tới sức khỏe người sử dụng, đang được nhìn nhận nghiêm khắc hơn bao giờ hết. Việc “chia sẻ hộ”, “đăng theo giao kèo” hay “không biết” về thuộc tính pháp lý của sản phẩm không còn là lý do đủ thuyết phục để tránh khỏi vướng lao lý”, trạng sư Tú nêu ý kiến.Thế nào là cung cấp thực phẩm giả?

Cùng bị bắt trong vụ án này còn có bị can Nguyễn Phong (Chủ tịch hợp độngQT Công ty cổ phần ASIA LIFE) với buộc tội về tội Sản xuất hàng fake là thực phẩm, theo khoản 4 Điều 193 Bộ luật Hình sự. Cảnh sát khi khám xét thu giữ 24.000 hộp kẹo Kera đang lưu giữ tại kho.

Ảnh: Bộ Công an Theo trạng sư Thịnh, hàng giả được hiểu là những hàng hóa ko đúng với chất lượng, xuất xứ như công bố. Đây là hành vi cố ý khiến cho ra thực phẩm giả mạo nhằm trục lợi từ các bạn.Chủ thể thực hiện hành vi phạm tội này là cá nhân có năng lực nghĩa vụ hình sự, từ đủ 16 tuổi trở lên.

Ngoài cá nhân, luật pháp quy định pháp nhân thương mại (công ty, tổ chức buôn bán) cũng có thể bị truy cứu bổn phận hình sự. Trong lúc đó, pháp nhân thương mại ko bị truy cứu bổn phận hình sự về tội Lừa dối các bạn.Hành vi Sản xuất hàng giả là thực phẩm có nguyên tố cấu thành là lỗi cố ý – tức biết rõ hàng hóa do mình phân phối, kinh doanh là mạo danh, kém chất lượng hoặc gắn nhãn hiệu ví thửng vẫn cố thật tình hiện để thu lợi.

Ngoài ra, họ chỉ cần có hành vi cung ứng ra hoặc kinh doanh hàng fake là đã thỏa mãn nhân tố cấu thành hạ phạm, ko đòi hỏi hậu quả thật tế xảy ra.Theo VnExpress